PUSULA DERGİSİ MAYIS 2025 SAYISI- BESLENME BİLİMİ

Share

Kurban etinin lezzetli ve sağlıklı bir şekilde tüketilmesi için doğru saklama koşullarını bilmek şart. Peki kurban eti nasıl saklanır? İşte yanıtı…

KURBAN BAYRAMI’NDA ET TÜKETİMİNE DİKKAT!


KURBAN ETİ SAKLAMA VE TÜKETME ÖNERİLERİ
Bayramlar, tüm aile bireylerini bir araya getiren sevgi ve mutluluğun simgesi olarak
bilinir. Paylaşmanın ve yardımlaşmanın vücut bulduğu bu günlerde geniş sofraların
kurulması ile birlikte beslenme düzenimiz de değişir. Kurban Bayramı’nda,
geleneklerimizden olan tatlı tüketimine ek olarak kırmızı et tüketiminin miktarı ve
sıklığı da artar. Kavurmalar, bonfileler, etli pilavlar sofraların başköşesinde yerini
alırken, sağlıklı beslenme kuralları göz ardı edilebilir. Bu dönemde özellikle kalp,
şeker, hipertansinyon gibi bazı kronik hastalıklara sahip kişiler ve yüksek risk
grubundakiler tüketim miktarlarında daha dikkatli olmalıdır. Kurban Bayramı
süresince beslenme düzenlerinde oluşacak değişiklikler doğrultusunda; hazımsızlık,
bulantı, kabızlık, mide ağrısı, kalp çarpıntısı, yüksek tansiyon gibi sağlık sorunları ile
karşı karşıya kalma riski artar. Bayram süresince ve sonrasında hem lezzetli hem de
sağlıklı sofralar kurabilmenin yolu; kurban etini doğru saklamanın, pişirmenin ve
tüketiminin püf noktalarını bilmekten geçiyor.
ELLER MUTLAKA YIKANMALI!
Bu dönemde en önemli tehlike besin zehirlenmesidir. Kurban kesildikten sonra
yapılan yemek hazırlıkları esnasında çiğ ete dokunduktan sonra eller mutlaka
yıkanmalı, et doğranan tahtada bakteri yayılım riski olduğundan sebze ve meyveler ile
teması engellenmelidir.
KURBAN ETİNİ TÜKETMEK İÇİN YAKLAŞIK 12-24 SAAT BEKLETİN!
Kurban eti, kesildikten hemen sonra tüketilmemelidir. Etin, yaklaşık 12-24 saat
bekletilmesi gerekir. Hayvan kesilirken oksijen ve enerji tükendiği için kaslar
gevşeyemez. Bu nedenle, kasların kasılı olmasından kaynaklı ‘ölüm katılığı’ denilen
rigor mortis gerçekleşebilir. Bu katılık proteinin sindirimini zorlaştırır. Bu yüzden et
dinlendirilmeli ve bir gün sonra tüketilmelidir. Bekletilmiş etlerde rigor mortis
durumu ortadan kalkar, sindirimi kolaylaşır ve şişkinlik ile hazımsızlık önlenir.
ET PİŞİRİLİRKEN NELERE DİKKAT ETMELİSİNİZ?
Etlerin hijyenik şartlara uyulmadan hazırlanması, tüberküloz, şarbon, tenya,
salmonella ve toksoplazmozis başta olmak üzere pek çok hastalığa davetiye çıkarır.
Bu yüzden etler kesinlikle çiğ veya az pişmiş olarak tüketilmemelidir. Kırımızı et,
yüksek oranda doymuş yağ içerir. Dışındaki beyaz yağ katmanı, görünür yağlardandır
ve etin bu yağlardan sıyrılarak ızgara, haşlama, fırınlama gibi yöntemlerle tüketilmesi
gerekir. Etin bu yağlar ile tüketilmesi, kalp ve damar yağlarının artmasına ve
hastalıkların oluşmasına sebep olur.Etle yapılan sebze ya da baklagil yemeklerine de
yağ ilave edilmemeli, et kendi yağı ile pişirilmelidir. Burada en önemli noktalardan
biri porsiyon kontrolüne ve besin gruplarının dengeli dağılımına özen göstermektir.
Tek öğünde çok yemek yerine sık sık ve azar azar yemeye özen gösterilmelidir.
MANGAL YAPIYORSANIZ BUNLARA DİKKAT!

Kurban Bayramı’nda Türk geleneği olarak mangal vazgeçilmezimiz olsa da bazı
noktalara dikkat etmek gerekir. Etin ateşe yakın olması hem kanserojen öğe
oluşumuna neden olur, hem de B1, B12 ve folik asit gibi vitaminlerin kaybına yol
açar. Bu yüzden etin ateşten 15 cm kadar uzakta pişirilmesi gerekir. Aksi takdirde etin
dışındaki protein yakın ateş sebebiyle katılaşır ve protein vücutta kullanılamaz. Etin,
istenilen yumuşaklıkta olması için doğru pişirme tekniği çok önemlidir. Et pişirilirken
üzerine birkaç damla sirke veya limon gezdirmek, etin yumuşak olmasını sağlar. Eğer
et çok pişmişse yanında bol C vitamini içeren taze ve kesilmemiş yeşil biber tüketerek
kanserojen etki azaltılabilir.
KURBAN ETİNİN YANINA NEDEN SEBZE VEYA SALATA EKLEMELİYİZ?
Kurban Bayram’ında, et tüketimi ile birlikte sebze tüketimi oldukça azalmaktadır.
Oysa ki, ette bulunan protein ve demirden faydalanabilmemiz için mutlaka etin
yanında sebze ve
yeşillik de tüketmemiz gerekir. C vitamini demir emilimine yardımcı olduğundan,
tabağın yarısı salata veya sebze yemeği, diğer yarısı ise karbonhidrat ve ete
ayrılmalıdır. Kırmızı etin sindirimi zor olduğu için özellikle öğlen öğününde
tüketilmeli ve akşam yemeklerinde sebze yemeye özen gösterilmelidir. Kırmızı etin
yanı sıra beyaz et ve balık tüketimine de ağırlık verilmelidir.
ETLER NASIL SAKLANMALIDIR?
Kurbanlık etler kesim sıcaklığındayken buzdolabına poşet içinde veya hava
alamayacak bir durumda büyük parçalar halinde üst üste konulmamalıdır. Bu şekilde
konulduğunda, buzdolabı ısısı iç kısımları soğutmaya yetmez. Böyle durumlarda etin
hava almayan kısımlarında kısa sürede bozulmalar başlar. Bu yüzden etler, büyük
parçalara değil; kıyma, kuşbaşı gibi küçük parçalara bölünmelidir. Tek pişirimlik
miktarlarda buzdolabı poşetlerine ayrılarak buzdolabının buzluk kısmında veya derin
dondurucuda saklanmalıdır.Etleri dondurmadan önce dilimler arasına pişirme kağıdı
yerleştirmek, et dilimlerinin birbirine yapışmadan muhafaza edilmesini sağlar. Bu
yöntemle, ihtiyaç duyulan miktar kadar et çözdürülebilirken geri kalanı derin
dondurucuda saklanabilir.Uzmanlara göre hazırlanan etler buzdolabında -2 santigrat
derecede 1-2 hafta; derin dondurucuda ise -18 santigrat derecede 6-12 ay muhafaza
edilebilir. Etler tuzla salamura edilerek de saklanabilir. Tuz, etlerin uzun süre
bozulmasını önler. Etlerin diğer bir saklama şekli de kavurma yapmaktır. Kavurma
yapılan etler de yine uygun şartlarda 1 yıl saklanabilir.
BUZLUKTAN ÇIKARILAN ETLER NASIL ÇÖZDÜRÜLMELİDİR?
Pişirmek için buzluktan çıkarılan etler, açıkta ya da sıcak suda bekletilerek
çözündürülmemelidir. Buzdolabında ya da mikrodalgada çözdürülen et, hemen
pişirilmeli ve tekrar dondurulmamalıdır. Çözdürüldükten sonra tekrar dondurulan
etlerde bakteri sayısı artmakta ve bu şekilde tüketilen etler, besin zehirlenmesine yol
açabilmektedir.
KURBANDAN KALAN KEMİKLER NASIL DEĞERLENDİRİLMELİDİR?

Kurbandan kalan kemiklerden elde edilen su her ne kadar doğal ve bağışıklık
güçlendirici olsa da fazla tüketilmesi yararlı olmaktan çok zararlıdır. Kemik suyu,
hayvansal yağ kaynağı olduğundan yüksek oranda kolesterol içerir, kalp-damar
rahatsızlığı ve kan kolesterol düzeyleri yüksek olan kişilere tavsiye edilmez.

DOĞA KASAP

Comments are closed.