Evrensel bir iletişim dili olan müzik sosyalleşmenin temelini oluşturan unsurlardan biri olarak da görülmektedir. Bu bağlamda doğru planlanıp uygulanan bir müzik eğitimi çocuğun tüm gelişim aşamalarını olumlu yönde etkilemektedir. Tarih sürecinde de pek çok filozof, eğitimci, bilim insanı müziğin eğitimsel katkısına inanmıştır.
Anne karnında sesleri duyup tepki vermeye başlayan bebeğin dünyasında doğum itibarıyla sesler daha aktif rol oynamaya başlar. Doğumdan iki ay önceki dönemde dışarıdan gelen sesli uyaranların bebeğin hareketlerini arttırdığı bilinmektedir. Örneğin kalabalık bir ortama giren veya konsere giden anne, bebeğinin bu zamanlarda etkinliğinin arttığını çoğu zaman görebilir.
Doğuştan gelen işitme yeteneğine ilerleyen dönemlerde tepkiler de eklenir. Bebek, çevreden duyduğu sesli uyaranlara tepki verir. Ağlamalar ve gülmeler ile kendi sesinin farkına varan çocuk, ses tonunu alçaltıp yükselterek mutluluğunu mutsuzluğunu ifade etmeyi öğrenir. Bu ifade edebilme ve iletişim kurabilme yeteneklerinin daha çok gelişebilmesi için bu dönemde mutlaka müzik dinletilmesi tavsiye edilmektedir.
Okul öncesi dönem ise çocuklarda var olan yeteneklerin ortaya çıkması bakımından son derece önemli bir dönemdir. Bu dönemde çocuklar hissettiklerini sözcükleri kullanarak ifade etmekte zorlanabilirler. Bu aşamada da evrensel bir dil olan müzik, çocuğun hislerini anlatmasında bir araç görevi görür.
Yapılan birçok araştırma müziğin çocukların zihinsel gelişimine katkı sağladığını vurgular. Müzik aleti çalmanın ise beyin gelişimine ve sinir sitemine olan faydaları yapılan araştırmalar neticesinde ortaya çıkmıştır. Küçük yaştan itibaren müzik ile ilgilenen çocukların akademik başarılarının da olumlu yönde etkilendiği bilinmektedir.
Müziğin Çocuklara Sağladığı Katkılar:
-Çocuğun alacağı müzik eğitimi; onun kişilik gelişimini etkileyerek gözlem yeteneğini güçlendirir ve yaratıcılığını ortaya çıkarır.
-Müzik çocukların bütün alanlarda öğrenmesine katkı sağlar, böylece çocukların kendilerine güvenleri ve öz saygıları artar.
-Çocuğun bilgi kazanmasında, kavram gelişiminde, dil gelişiminde, iyi alışkanlıklar kazanmasında, güven duygusu kazanmasında, ilgi ve yeteneklerinin ortaya çıkmasında müziğin önemi büyüktür.
-Müzik, çocukların konsantrasyon becerilerini destekler ve beynin birden fazla alanını harekete geçirir. Müzik ile ilgilenen çocukların ilgilenmeyenlere nazaran işitsel becerileri daha gelişmiş olduğu için uyaranları ayırt etmede daha başarılı oldukları söylenmektedir.
-Müzik dinleyen ve müzik eğitimi alan çocukların matematik ve dil alanında daha başarılı oldukları gözlemlenmiştir. Müzik aleti çalmak çocuğun hafızasını güçlendirir. Beyni uyarır ve çocuğun stres düzeyini de düşürür. Özellikle 3 yaş ve sonrasında dinleme ve sessiz kalma alışkanlığı kazanmasını sağlar.
-Müzik çocukların okuma ve yazma becerilerini geliştirir. Müzik ile ilgilenirken çocuğun birçok farklı alana dikkat etmesi gerektiğinden okuma ve yazma çocuğa daha kolay gelmeye başlar.
– Müziği duyduklarında çocukların işitme, dokunma, ritim tutma, ses taklidi gibi birden fazla fonksiyonu aynı anda gelişir. Seçilen müzik aletine göre çocuğun motor becerileri özellikle de ince motor becerileri gelişir ve pekişir.
-Müzik aleti çalmak sadece beyini uyarmakla kalmaz, çocuğu stresten de uzak tutar. Müzik ile çocuk kendini daha kolay ifade edebilir.
-Müzik aleti çalabilmek çocuğun kendi özelliklerine yakın kişiler ile tanışmasına ve sosyal ilişkilerini kuvvetlendirmesine yardımcı olur.
-Okul öncesi dönemde çocuğa şarkı ve tekerlemeler öğretilerek çocuğun dil gelişimine katkı sağlanır. Bu dönemlerde dinletilmesi gereken müzik türleri olarak klasik müzik ve çocuk şarkıları tavsiye edilmektedir. Çocuğun kelime dağarcığını olumsuz etkileyecek müziklerden kaçınılmalıdır.
Son olarak çocuğun müziğe ilgisini geliştirmek için evde televizyon yerine müzik dinleme saatleri oluşturulabilir. Uyumadan önce çocuğa klasik müzik dinletmek çocuğun rahat uyumasını sağlayacağı gibi müziğe ilgisini de arttıracaktır. Bunun için anne baba çocuğa rol model olmalı, çocuğun ilgisini gözlemleyip onu ilgisi doğrultusunda yönlendirmeli ve çocuğu ilgi duyduğu müzik aletini çalması konusunda teşvik etmelidir.
Enise MOLLA AHMET
