14 MART DÜNYA MATEMATİK GÜNÜ
Dünya da her yıl 14 Mart’ta matematikçiler tarafından kutlanan Matematik Günü başka bir adı ile Pi Günü, ünlü matematik sabiti π sayısının anısına özel kabul edilip kutlanmaktadır.
Pi” sayısı, matematiksel hesaplamalarda kullanılan bir sabittir.Genellikle 3,14ya da 22/7 olarak kısaltılmış hali kullanılan bu sabit, bir çemberin çevresinin çapına oranı olarak bilinmektedir. Bu sayı bazı kaynaklarda Ludolph sayısı veya Arşimet Sabiti olarak da geçmektedir. Pi Sembolü, Yunan alfabesinin 16. harfidir ayrıca İngiliz alfabesinde 16.harf p harfidir. Bu harf, aynı zamanda, Yunanca çevre (çember) anlamına gelen “perimetros” kelimesinin de ilk harfidir. Pi (π) sembolü William Jones tarafından 1706 yılında tanıtılmıştır ancak sembolü popüler hale getiren 1737’de Leonhard Euler tarafından kullanılmaya başlanması ile olmuştur.
Pi SayısınınTarihçesi
Yaklaşık olarak 4000 yıllık bir geçmişi olan pi sayısı; tarihte ilk kez Babiller tarafından kullanılmıştır. Tüm çemberlerin çevresinin çapına oranının aynı olduğunu fark eden Babiller pi sayısını 3,125 olarak hesaplamışlardır.
MÖ. 1650 yılından kalan bir papirüste ise Mısırlıların pi sayısını 3.1605 olarak hesapladıkları bilgisi yer almaktadır.
Pi sayısının hesaplamasını yapan ilk kişi ise Arşimet olarak kabul edilmektedir. MÖ. 287 ile 212 yılları arasında yaşayan bir Yunan matematikçi olan Arşimet; Pisagor Teoremini kullanarak iki çokgenin alanını hesaplamayı başarmıştır. Arşimet’in hesaplamış olduğu bu çokgenler, bir dairenin alanı hakkında alt ve üst sınırları vermişler ve Arşimet de buna dayanarak pi sayısının 3,1408 ile 3,14285 arasında bir değere sahip olduğunu tahmin etmiştir. Arşimet’in yaptığı bu hesaplamalar neticesinde pi sayısı ‘’Arşimet Sabiti’’ olarak da isimlendirilmiştir.
Pi sayısı için en yaygın yaklaşım 3,14’tür. Gerçek değeri ise 3,141592653589793238462643383… şeklinde devam etmektedir. Çemberin çevresinin ve alanın hesaplanması başta olmak üzere matematik, geometri ve fizik gibi bilimlerde büyük bir öneme sahiptir.Pi sayısı, yalnızca matematiğin değil sanattan edebiyata birçok alanın da konusu olarak tarihte yerini almıştır.Pi Günü’nün bilinen ilk resmi ya da büyük ölçekli kutlanması Larry Shaw ve diğer çalışanlar ile birlikte tarafından 1988’de, Shaw’ın fizikçi olarak çalıştığı,San Francisco Exploratorium’ da gerçekleşmiştir.
Sabiha ARİF
