ÇOCUK GELİŞİMİNDE PUZZLE’IN ROLÜ VE ÖNEMİ
Çocukların zihinsel, duygusal ve motor gelişimini destekleyen eğitici oyuncaklar
arasında puzzel veya yapboz önemli bir yer tutar. Farklı yaş gruplarına uygun şekilde
tasarlanan bu oyuncaklar, sadece eğlenceli vakit geçirmelerini sağlamakla kalmaz,
aynı zamanda öğrenme süreçlerinide destekleyen, dikkat ve sabır geliştiren eğitsel
oyunlardır. Çocukların çeşitli beceriler kazanmasına yardımcı olur.
Puzzle Kaç Yaşında Verilmeli?
Puzzlelar, çocuğun yaşına ve gelişim seviyesine uygun olarak seçildiğinde en verimli
sonucu verir. 1 yaş civarında büyük parçalardan oluşan basit ahşaptan yapılmıs
yapboz tercih edilmelidir. Bu yaş grubunda ki çocuklar için genellikle 2-4 parçalı
basit şekiller içeren modeller uygundur. 2-3 yaşlarında çocuklar 6-12 parçalı, daha
detaylı ama hala büyük parçalardan oluşan puzzlelarla oynamaya başlayabilirler. 4-5
yaşları arası çocuklar 20-40 parçalı, daha karmaşık şekilleri bir araya getirmeyi
deneyebilirler. 6 yaş ve üzeri çocuklar ise 50 parçadan fazla içeren daha detaylı
puzzellara geçebilirler. Yaş ilerledikçe parçaların sayısı ve karmaşıklığı arttırılarak
çocuğun gelişimine katkı sağlanabilir.
Doğru Puzzle Nasıl Seçilir?
Çocuğa puzzle seçerken sadece yaş faktörü değil, aynı zamanda ilği alanları ve
gelişim düzeyi de dikkate alınmalıdır. Hayvanlar, taşıtlar, doğa manzaraları, rakamlar,
renklı karakterler gibi tanıdık temalar çocukların ilgisini daha fazla çeker. Parçaların
büyüklüğü de çocuğun yaşına uygun olmalıdır. Küçük yaşlarda ki çocuklar için
parçaların büyük, tutması kolay ve dayanıklı olması gerekır. Ayrıca çocuğun başarma
hissini yaşaması için başlangıçta kolay seviyeden başlanmalı ve zamanla zorluk
derecesi arttırılmalıdır.
Puzzle’ın Amaç ve Hedefleri Nelerdir?
Puzzlelar çocuklara bir çok açıdan katkı saglar. Öncelikle el-göz koordinasyonu ve
ince motor becerileri gelişir. Her bir parçayı uygun yerine yerleştirmeye çalışırken
çocuk, dikkatini toplar ve problem çözme yeteneğini kullanır. Puzzle aynı zamanda
sabır, odaklanma ve görsel algı gelişimini destekler bu süreçte çocuklar, bir bütünü
parçalardan yola çıkarak oluşturmayı ögrenir. Bu da analitik düşünme ve şekil- zemin
ilişkisini anlama gibi becerileri göçlendirir. Ayrıca tamamlanan her puzzle, çocukta
özgüven duygusunu arttırır.
Puzzle / Yapboz’lar çocukların sadece zihinsel değil duygusal gelişimlerini
destekleyen çok yönlü eğitici oyuncaklardır. Her yaşta çocuk için eğlenceli olduğu
kadar öğreticidir. Doğru yaşta ve doğru düzeyde sunuldugunda çocuklar için oldukça
faydalı bir öğrenme aracıdır. Aileler ve eğitimciler, çocukların bu gelişim
yolculuğunda puzzle gibi oyunları birer rehber olarak kullanabilir. Unutmayalım ki
bazen bir oyun içinde, bir ömürlük öğrenme saklı olabilir.
YILDIZ CAFER
